Sizce,
Bono protesto edilmeksizin lehtara, keşideciye ve cirantalara icra takibi yapılabilir mi?
Bonoya dayanarak hamilin lehtara ve cirantalara müracaat edebilmesi, ödeme gününü takip eden iki iş
günü içinde senet keşidecisinin protesto edilmesine bağlıdır.
Alacaklı hamil, protesto keşide etmeksizin, lehtar ve cirantaları takip edemez.
Alacaklı hamil, anılan madde koşullarında, senedi düzenleyene protesto keşide etmediği takdirde,
ciranta olan borçluya karşı müracaat hakkını kaybeder.
Mahkemece takibin İİK’nın m. 170 gereği iptali gerekir
Yargıtay güncel kararında bono keşidecisi protesto edilmeksizin, lehtar veya cirantalara takip yapılamayacağını belirtmiştir.
Mesajınız:
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/borçlu
tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası
için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler
okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan takipte borçlu icra mahkemesine
başvurarak, ödeme emrinin usulsüz tebliğ edildiğini, alacaklıya herhangi bir borcu bulunmadığını,
rahatsızlığı sebebiyle alacaklı tarafından ... 'nın alacaklı olduğu 40.000 TL bedelli senedi kendisi
adına tahsil etmek için tahsil cirosu ile devralındığını ancak 160.000 TL bedelli senet olarak
kötüniyetle takibe konulduğunu, ... İcra Dairesinin yetkisiz olduğunu, İstanbul İcra Dairelerinin
yetkili olduğunu ileri sürerek yetkisizlik kararı verilmesi ile borca ve ferilerine itirazla takibin
durdurulması talep edildiği, mahkemece borçlunun itirazının reddine karar verildiği, karara karşı borçlu
vekilinin temyiz yoluna başvurduğu anlaşılmaktadır.
6102 sayılı TTK'nın 778. maddesi yollaması ile bonolar hakkında uygulanması gereken aynı Kanun'un 714.
ve 730. maddeleri uyarınca, belirli bir günde veya düzenleme gününden ya da görüldükten belirli bir süre
sonra ödenmesi şartını içeren bir bonoya dayanarak hamilin lehtara ve cirantalara müracaat edebilmesi,
ödeme gününü takip eden iki iş günü içinde senet keşidecisinin protesto edilmesine bağlıdır. Alacaklı
hamil, anılan madde koşullarında protesto keşide etmeksizin, lehtar ve cirantaları takip edemez.
Alacaklı hamil, anılan madde koşullarında, senedi düzenleyene protesto keşide etmediği takdirde, ciranta
olan borçluya karşı müracaat hakkını kaybeder. İİK'nın 170/a-2. maddesi gereğince, icra mahkemesince,
alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkının bulunup bulunmadığı re'sen araştırılmak zorundadır.
Somut olayda, takibe konu bonoda itirazda ve şikayette bulunan borçlunun lehdar/ciranta olduğu
görülmektedir. Bu durumda, yetkili hamil olan alacaklının, borçlu lehdar hakkında takip yapabilmesi
için, bononun keşidecisine ödememe protestosu göndermesi zorunludur. Takip dosyası içeriğinden
keşideciye ödememe protestosu gönderilmediği anlaşılmaktadır.
O halde borçlu ... hakkındaki takibin İİK’nın 170. maddesi uyarınca iptali gerekmekte ise de borçlunun
dilekçesinde takibin durdurulması yönündeki talebiyle bağlı kalınarak durdurulmasına karar verilmesi
gerekirken, yerinde olmayan gerekçe ile davanın reddi yönünde hüküm tesisi isabetsiz olup, İlk Derece
Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nın
366 ve HUMK’nın 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine,
ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.12.2023 tarihinde oy
birliğiyle karar verildi.