Sizce,
Borçlusundan ipotek veya rehin alan alacaklı, haciz yolu ile takip yapabilir mi?
Elinde çek senet varsa, hem ipotek hem de kambiyo takibini eş zamanlı yapabilir mi?
Rehinle temin edilmiş alacaklar için öncelikle rehin / ipotek takibi zorunludur.
Bu yol, alacaklı için hem bir yetki hem de bir yükümlülüktür.
İstinai haller dışında, alacaklı ipotek takibi yerine haciz ya da iflas yolunu seçmekte serbest
değildir.
Yasa Maddesi |
Önce rehne müracaat kuralı, haciz ve iflas takibini rehin açığı belgesi alınıncaya kadar ertelemektedir
Yargıtay'ın güncel kararlarında ipotek ve kambiyo takibinin
eş zamanlı
yapılmasını kabul etmediği görülmektedir.
Üstelik bu hususta şikayet hakkı süresizdir.
Uygulama özellikle bankaların alacaklı olduğu dosyalarda genel haciz yolu takip ile veya kambiyo takibi
ile
ipotek takibinin tahsilde tekerrür olmamak üzere eş zamanlı açıldığı görülmektedir.
Yargıtay'ın süresiz şikayet ile verdiği takibin iptali kararları karşısında bu uygulamanın yeniden
değerlendirilmesi gerekecektir.
Yargıtay 12. Hukuk
Dairesi
2021/5485 E. ve 2021/10711 K.
Somut olayın incelenmesinde; ... 10. İcra Müdürlüğü’nün 2015/2949 E. sayılı takip dosyasında; alacaklı
tarafından borçlulardan ...Ltd Şti ve ... hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra
takibi
başlatıldığı, mükerrer olduğu iddia edilen ... 9. İcra Müdürlüğü’nün 2015/18339 E. sayılı takip dosyası
ile
de haklarında ipotekli takip başlatılan borçlular yanında senede imza atan diğer borçlular hakkında
bonoya
dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığı, kambiyo takibine ilişkin takip
talebi
ve ödeme emrinde; tahsilde tekerrür olmamak kaydına yer verildiği görülmüş olup her iki takip
dosyasına konu borcun aynı borç olduğu anlaşılmaktadır.
Her ne kadar yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile
elinde
kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilirse de somut
olayda
öncelikle ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçildiğinden alacaklı tercih hakkını bu takip
türünden
yana kullanmış olup aynı borca ilişkin olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapamaz.
Bu
durumda İİK'nun 45/1 hükmü uyarınca rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip sonucunda rehin tutarı borcu
ödemeye yetmez ise alacaklı kalan alacağını iflas veya haciz yolu ile takip edebilir. Bu husus kamu
düzeni
ile ilgili olup süresiz şikayete tabidir.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin 2021/10640 E. ve 2022/3435 K.
Bir kişi, hem asıl borç için ipotek vermiş, hem de asıl borca müteselsil kefil olmuşsa, alacaklı o kişiye karşı, hem (asıl borçlu ile birlikte) ipotek veren üçüncü kişi sıfatı ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir, hem de ipotek limiti dışında kalan alacak bölümü için müteselsil kefil sıfatı ile genel haciz yolu ile takip yapabilir.
Kredi sözleşmesinin müteselsil kefilleri kendi kefaletlerinin teminatı olarak ipotek vermişler ise bu halde asıl borçlu gibi haklarında öncelikle İİK'nun 45. maddesinde öngörülen rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılması zorunluluğu vardır Öte yandan alacağın ipotekle karşılanmayan kısmı için müteselsil kefil aleyhine genel haciz yolu ile takip yapılabilir.
Mesajınız:
..Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesi
göndermesiyle uygulanması gereken 6100 Sayılı HMK'nin 370. maddeleri uyarınca
ONANMASINA,
alınması
gereken 80,70 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın
temyiz
edenden
tahsiline, 21/11/2022 gününde oy çokluğuyla karar verildi.
Üye ...'un Karşı Oy Yazısı :
İİK'nun 45. maddesinin 1. fıkrasında "Rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu
iflasa
tâbi
şahıslardan olsa bile alacaklı yalnız rehinin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir.
Ancak
rehinin tutarı borcu ödemeye yetmezse alacaklı kalan alacağını iflas veya haciz yoluyla
takip
edebilir" hükmüne, aynı maddenin 3. fıkrasında ise:
"Poliçe ve emre muharrer senetlerle çekler hakkındaki 167 nci madde hükmü mahfuzdur" hükmüne
yer
verilmiştir.
Anılan madde ile borç rehinle temin edilmiş ise, önce rehine başvurma zorunluluğu
bulunmaktadır.
Ancak, maddenin 3 üncü fıkrası ile İİK'nun 167. maddesi saklı tutulmuş ve istisnaya yer
verilmiştir.
Yani alacak rehinle temin edilmiş olsa dahi alacaklı sadece
ipoteğin
paraya çevrilmesi yoluyla takip
yapabileceği gibi aynı alacak için kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluna da
başvurabilecektir.
İlk derece mahkemesince şikayetin kabulü ile ... 4. İcra Müdürlüğü'nün 2019/10379 Esas
sayılı
takip
dosyasında rehnin paraya çevrilmesi yoluyla ve ... 4.İcra Müdürlüğü'nün 2019/0377 Esas
sayılı
takip
dosyasında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan icra takiplerinin iptaline, Bölge
Adliye
Mahkemesince alacaklı tarafınca yapılan istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan gerekçeden de anlaşılacağı üzere Bölge Adliye Mahkemesince istinaf
talebinin
kabulü ile borçlu yönünden şikayetin reddine karar verilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesi
kararının
bu
yönden bozulması gerekirken, Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanması yönünde sayın
çoğunluğun
görüşlerine katılmamaktayım. 21/11/2022